Tekst piše: Amra Omeragić
   Fotografije: Dino Mulamekić

   “Neopisiv, nepristupačan i nepredvidljiv planinski lanac na Balkanskom poluostrvu, a, nakon Alpa, u Evropu. Južni Alpi Evropu!” - rekao je austrijski geolog Ami Boue sredinom XIX vijeka.

Ovaj impresivni planinski lanac se uzdiže iznad širokih dolina, uskih rječnih kanjona i čarobnih jezera, idličnih prizora od kojih se ne zna koji je ljepši. Međutim, Prokletije ipak važe za divlje i često, opasne, čemu uveliko doprinosi i činjenica da je su neki dijelovi ovog planinskog lanca i dalje neistraženi. Nacionalni park se može pohvaliti bogatim kulturnim nasljeđem, budući da vrvi od arheloških nalazišta, tvrđava, crkvi, džamija, naseobina, grobnih mjesta, kao i folklor, vjerovanja, običaji i raznorazni etnografski motivi. Zupčaste zidine Prokletija, ukrašene vitkim tornjevima oblikovanim erozijom, istovremeno izazivaju divljenje i zaprepašćenje posmatrača koji dođu u podnožje ovog masiva s kojeg jure bistre rijeke lomeći se u bijelim hučnim slapovima.

Prokletije se prostiru od Metohije, na jugu Srbije, preko Crne Gore, pa da Albanije, a najposjećeniji je, zbog bezbjednosti i turističke infrastrukture, Nacionalni park u Crnoj Gori. Pošto se u njemu kampuje, poslednje snabdevanje namirnicama obavlja se u Gusinju, odakle mnogobrojni posjetioci, bilo da su ljubitelji planinarenja ili mauntibajkinga, kreću ka selu Vusinje. Glavna ruta ka srcu planina počinje kraj desetak metara visokog vodipada Grlje, koji se, grmeći, survava u ponor, brzu i bistru planinsku rijeku koja teče uz makadamski put kroz prelepu ledničku dolinu Ropojane. Tuda je sve do početka 20. vijeka prolazio važan karavanski put od Skadra ka Peći, a u Prvom svjetskom ratu su ovuda, po najstrašnijoj zimi, išle kolone izbjeglica iz Srbije. Ljeti je ova staza izuzetno popularna - na njoj se mogu naći ljubitelji planinarenja iz cijele Evrope, a najviše je gostiju iz Srbije koji obično iskoriste vikend za uživanje na Prokletijama.
U Zastanu, skrovitom platou u središtu visoke stjenovite krune, nalazi se napuštena karaula Vojske Jugoslavije. Nju danas za smeštaj koriste planinari i čobani koji napasaju stoku mirisnim biljem, među kojim je čak 60 ljekovitih vrsta. Oni koji žele da uživaju u savršenoj tišini prokletijske noći i bljeskanju svitaca spavaju u šatorima, a zimomorni u karauli. Jezerski vrh je najviša tačka Prokletija, nekoliko kilometara u dubini Albanije, i nešto nižeg Rosnog vrha, u Crnoj Gori.
Ovi vrhovi se danas nazivaju albanizovanim verzijama srpskih imena, Maja Jezerce i Maja Rosit.

WWW.GUSINJE-PLAV.COM - PLAVSKO GUSINJSKI CNN